W ostatnich miesiącach Stowarzyszenie PINK podejmuje działania w kwestii rozwiązania problemów związanych z uzyskiwaniem tzw. zgód właścicielskich na podział lub łączenie nieruchomości oddanych w użytkowanie wieczyste w znaczeniu wieczystoksięgowym oraz geodezyjnym, która to kwestia, stanowi jeden z najistotniejszych problemów z jakimi borykają się użytkownicy wieczyści w sektorze nieruchomości komercyjnych. W ocenie PINK, niezbędne jest uregulowanie trybu uzyskiwania tzw. zgód właścicielskich, bowiem obecna praktyka organów administracji publicznej będących właścicieli gruntów oddanych w użytkowanie wieczyste nierzadko sprowadza się do tego, iż, bez podania przyczyny odmawiają użytkownikom wieczystym wyrażenia zgody na dokonanie podziału lub połączenia nieruchomości albo też nie ustosunkowują się do wniosku o wyrażenie zgody, co w istocie stanowi radykalne ograniczenie uprawnień użytkowników wieczystych do rozporządzania swoim prawem i do racjonalnego zagospodarowania nieruchomości. To zaś wiąże się często z wymiernymi szkodami, jakie powstają po stronie użytkowników wieczystych.
Poniżej przedstawiamy skrótowy opis korespondencji prowadzonej w tej kwestii z Ministerstwem Sprawiedliwości:
- Pismem z dnia 2 sierpnia 2021 roku Stowarzyszenie PINK zwróciło się do Ministerstwa Sprawiedliwości z propozycją zmiany przepisów w związku z problemami dotyczącymi uzyskiwania zgód właścicielskich w odniesieniu do podziału i łączenia nieruchomości oddanych w użytkowanie wieczyste. W piśmie przedstawione zostały konsekwencje, jakie niosą za sobą dla rynku nieruchomości komercyjnych nieuzasadnione odmowy udzielenia zgody na podział nieruchomości albo brak odpowiedzi na wniosek o wyrażenie zgody. Stowarzyszenie PINK wskazało na konieczność dokonania konkretnych zmian w ustawie o księgach wieczystych i hipotece (m.in. wprowadzenie regulacji, która wprost uzależniałaby podział oraz połączenie nieruchomości oddanych w użytkowanie wieczyste w jedną księgę wieczystą od zgody właściciela nieruchomości oraz wprowadzenie rozwiązania w postaci zamkniętego katalogu przesłanek, w oparciu o które możliwa byłaby odmowa udzielenia zgody na podział lub połączenie w znaczeniu wieczystoksięgowym) oraz doprecyzowania przepisów ustawy o gospodarce nieruchomościami (doprecyzowanie przepisu tak, by wprost wskazywał, iż uzyskanie zgody właściciela na podział geodezyjny nieruchomości oddanych w użytkowanie wieczyste nie jest konieczne).
- W odpowiedzi na pismo PINK – Ministerstwo Sprawiedliwości – pismem z dnia 30 sierpnia 2021 roku poinformowało, że wprowadzenie rozwiązań proponowanych przez PINK prowadziłoby do ograniczenia i osłabienia prawa własności. W ocenie Ministerstwa, brak jest konieczności podjęcia prac legislacyjnych w zakresie ustawy o księgach wieczystych i hipotece w postulowanym przez PINK zakresie. W odniesieniu do propozycji zmian w ustawie o gospodarce nieruchomości, Ministerstwo wskazało, że nie dostrzega potrzeby zmian legislacyjnych, odwołując się do instytucji ponaglenia, obecnej na gruncie postępowania administracyjnego i wskazało tę instytucję jako rozwiązanie problemów.
- Pismem z dnia 17 grudnia 2021 roku Stowarzyszenie PINK zwróciło się do Ministerstwa Sprawiedliwości, przedstawiając praktyczne problemy związane z wykonywaniem prawa użytkowania wieczystego, podkreślając także konsekwencje bezczynności organów w zakresie udzielenia zgody użytkownikom wieczystym dla podmiotów sektora nieruchomości komercyjnych.
- W odpowiedzi z dnia 19 stycznia 2022 roku, Ministerstwo Sprawiedliwości wymijająco wskazało, że obecnie obowiązujące regulacje zawarte w ustawie o wieczystych i hipotece oraz w ustawie o gospodarce nieruchomościami uzupełnione przepisami Kodeksu postępowania administracyjnego, w wystarczający sposób regulują kwestie wskazane przez PINK jako problematyczne.
- Stowarzyszenie PINK drogą mailową poprosiło o doprecyzowanie przez Ministerstwo Sprawiedliwości oceny, iż użytkownik wieczysty chcąc dokonać podziału nieruchomości „musi posiadać zgodę zastępczą na podjęcie czynności w tym przedmiocie”, i jednocześnie: „iż w przypadku podziału lub łączenia nieruchomości oddanych w użytkowanie wieczyste, zgoda właściciela nie jest wymagana”.
- W odpowiedzi, pismem z dnia 2 lutego 2022 roku Ministerstwo Sprawiedliwości, wskazało, że z jednej strony, na gruncie ustawy o księgach wieczystych uregulowano podział i połączenie nieruchomości pod względem wieczystoksięgowym, czyli ujawniającym zmiany w nieruchomościach w prowadzonych dla nich księgach wieczystych (dla tego typu czynności konieczne jest uzyskanie przez użytkownika wieczystego zgody właściciela użytkowanej wieczyście nieruchomości), natomiast, na gruncie ustawy o gospodarce nieruchomościami uregulowano uprawnienia do podziału oraz połączenia nieruchomości pod względem geodezyjnym (dla tych czynności ustawa o gospodarce nieruchomościami nie przewiduje obowiązku przedłożenia przez użytkownika wieczystego wraz z wnioskiem zgody właściciela gruntu oddanego w użytkowanie wieczyste).
Stowarzyszenie PINK kontynuuje działania na rzecz rozwiązania problemów związanych z udzielaniem tzw. zgód właścicielskich.